Frankfurt Kitap Fuarı var. Bu fuar çok büyük. Bu yıl Filistin'e özel bir fuar da var. Bu fuara Alternatif Kitap Fuarı diyoruz. Bu fuarda Filistinli yazarlar var. Ayrıca çorba ve kahve de var. İnsanlar burada kitap okuyor ve müzik dinliyor.
Bir gün trenle Frankfurt'a gidiyorum. Tren kalabalık. Yanımda bir kadın var. O da Filistin fuarına gidiyor. Onunla konuşuyorum. Sonra fuara gidiyorum. Fuar çok güzel. Filistinli yazarlar kitaplarını anlatıyor. Ben de çok mutlu oluyorum.
Filistinli yazarlar zor durumda. Onlar Gazze'de yaşıyor. Orada kitap yazmak zor. Ama onlar pes etmiyor. Bir gün kitaplarını bitirmek istiyorlar.
Bu fuar devam edecek mi? Evet, etmek istiyoruz. Herkes umutlu.
Frankfurt Kitap Fuarı’nın 76'ncısı, 20 Ekim’de sona erdi. Geçen yıl Filistinli yazar Adania Shibli için yapılacak ödül töreni iptal edilince, bu yıl fuarda Filistin hakkında büyük bir sessizlik vardı.
Geçen yıl, Slovenya konuk ülkeydi. Ünlü felsefeci Slavoj Žižek, Hamas'ın saldırılarını kınadı ama Filistinlilerin de dinlenmesi gerektiğini söyledi. Almanya'nın Filistin'deki duruma karşı tutumu sert. Frankfurt Kitap Fuarı'nda da Filistin ve edebiyatı yer bulamıyordu.
Bu yıl, fuarın yanında alternatif bir kitap fuarı vardı: Alternatif Frankfurt Kitap Fuarı, diğer adıyla Filistin'e Özgürlük Kitap Fuarı. Bu fuar, Filistin'e destek olmak için düzenlendi.
Pazar sabahı, trenle Manhheim’dan Frankfurt’a giderken bu alternatif fuarı öğrendim. Trendeki kalabalık fuar nedeniyle olağandışıydı. Yandaki koltukta biri "Türken, Muslime" gibi kelimelerle konuşuyordu. Daha sonra, iyi Almanca konuşan genç bir kadın geldi. Kadın aslen İspanya'nın güneyindeki Berberilerdenmiş. Fas'tan da bahsetti. O da bu alternatif fuara gidiyordu. Bu konuşma beni meraklandırdı. Genç kadın kayboldu ama sosyal medyada fuarı buldum.
Meydanda küçük bir çadır vardı. İçeride Filistinli yazarlara ait kitaplar, çorba, kahve ve battaniye vardı. Çevrimiçi söyleşiler yapılıyordu. Arap müziği çalıyordu. Konuşmalara dinleyiciler katılıyordu.
Bir Filistinli yazar, Gazze'den yaşamını paylaştı. 11 kez yer değiştirmiş. Hayatta kalmaya çalışırken edebiyata az zaman ayırabiliyormuş. Savaş sonrası bir çocuk kitabı yazmak istiyormuş. Yazarlar günlükler yazıyor ve bir gün bunların basılmasını umuyorlar.
Filistinli-Amerikalı tarihçi Raşid Halidi, Almanya'da Filistinlilere sansür uygulandığını söyledi. Alternatif fuarın ve desteğin çok önemli olduğunu belirtti. Fuarı düzenleyen Aitak Barani, Frankfurt Kitap Fuarı’nda Adania Shibli'ye verilecek ödülün iptali sonrası bu fuarı organize ettiklerini anlattı.
Fuar, Filistin edebiyatı için umut verici bir adım. Uzun vadede bu fuarın geleneksel bir kütüphane haline gelmesi isteniyor. "Birinci Alternatif Frankfurt Kitap Fuarı" olarak nitelendirilmesi için herkes umutlu.
Dünyanın en prestijli kitap fuarlarından biri olan Frankfurt Kitap Fuarı'nın 76.sı 20 Ekim'de sona erdi. Geçen yıl, Filistinli yazar Adania Shibli'ye verilecek ödül töreninin iptali sonrası bu yıl fuarda Filistin ile ilgili bir sessizlik vardı.
Geçen yıl, Slovenya'nın konuk ülke olduğu fuarda, ünlü filozof ve yazar Slavoj Žižek, Hamas'ın saldırılarını kınamış, ancak Filistinlilerin de dinlenmesi gerektiğini belirtmişti. Almanya'nın, Filistin'e yönelik tutumu ise oldukça katı. Almanya, soykırım geçmişi nedeniyle Filistin konusunda sert bir duruşa sahip. Bu nedenle, Frankfurt Kitap Fuarı'nda Filistin'in edebiyatı ya da kendisiyle ilgili bir şey yoktu.
Bunun yanında, büyük bir organizasyon olan fuarın yakınında bu yıl alternatif bir kitap fuarı düzenlendi: Alternatif Frankfurt Kitap Fuarı, diğer adıyla Filistin'e Özgürlük Kitap Fuarı. Bu fuar, meydanda kurulmuş bir çadırda gerçekleştirildi. İçeride Filistinli yazarlara ait kitaplar, çorba, kahve ve battaniye sunuluyordu.
Programda, Gazze'de hayat mücadelesi veren yazarlarla çevrimiçi söyleşiler ve Filistin müziği vardı. Kalabalık gittikçe arttı ve birçok kişi bu alternatif fuara katıldı. Tanıştığım Dina, burada doğmuş ve Berberi kökenli. Kendisi, Filistin'e destek toplantılarına katılıyor ve Almanya'da Filistin yanlısı bir mesaj vermenin zor olduğunu söylüyor.
Filistinli yazar Mohammad Al Zaqzoug, Gazze'den çevrimiçi bir söyleşiye katıldı. Hayatını sürekli yer değiştirerek geçirdiğini ve edebiyata çok az zaman ayırabildiğinden bahsetti. Gazze'deki kayıpların hikayelerinin anlatılması gerektiğini belirtti.
Alternatif fuarın organizatörlerinden Aitak Barani, bu fikrin Frankfurt Kitap Fuarı'ndaki Filistinlilerin yok sayılması nedeniyle ortaya çıktığını söyledi. Barani, bu fuarın geleneksel hale gelmesini ve bir gün Filistin edebiyatı için kalıcı bir kütüphane olmasını istediklerini belirtti.
Bu alternatif fuar, Filistin edebiyatına ve kültürüne dair umut verici bir adım olarak görülüyor.